📊 ค่า GFR คืออะไร? รู้ไว้ก่อนไตวาย

✅ GFR คืออะไร?

GFR (Glomerular Filtration Rate) คือ
ค่าความสามารถในการกรองของเสียของไต
โดยวัดว่าต่อ 1 นาที ไตของเราสามารถกรองของเสียออกจากเลือดได้กี่มิลลิลิตร

GFR เป็นตัวชี้วัดสำคัญที่สุดตัวหนึ่งในการประเมิน “สุขภาพของไต”

หน่วยของ GFR คือ ml/min/1.73 m² (ค่าการกรองต่อพื้นที่ผิวร่างกายมาตรฐาน)

ค่า GFR (ml/min)ความหมายระยะโรคไต
> 90ไตทำงานปกติระยะ 1 (อาจมีความเสี่ยง)
60–89เริ่มเสื่อมเล็กน้อยระยะ 2
30–59เสื่อมปานกลางระยะ 3
15–29เสื่อมรุนแรงระยะ 4
< 15ไตวาย (End Stage)ระยะ 5 (ต้องล้างไต/ปลูกถ่าย)

🔍 ค่า GFR มาจากไหน? คำนวณอย่างไร?

GFR คำนวณจาก:

  • ค่า Creatinine (ครีอะตินีน) ในเลือด
  • อายุ
  • เพศ
  • เชื้อชาติ (บางสูตร)

📌 สูตรคำนวณที่นิยม: CKD-EPI (นิยมใช้ในปัจจุบัน)
→ โรงพยาบาลจะมีโปรแกรมคำนวณให้โดยอัตโนมัติ


🩺 ทำไม GFR สำคัญมาก?

เพราะ GFR ช่วยให้รู้ว่า “เรากำลังอยู่ในระยะไหนของโรคไต”
และยังบอกได้ว่า…

  • ต้องเริ่มควบคุมอาหารหรือไม่
  • ต้องลดโซเดียม/โปรตีนหรือยัง
  • ต้องเตรียมตัวล้างไตหรือยังไม่จำเป็น
  • ต้องรีบพบแพทย์เฉพาะทางหรือยังพอดูแลเองได้

🔬 ค่า Creatinine กับ GFR ต่างกันอย่างไร?

ค่าบ่งบอกความหมาย
Creatinineของเสียจากกล้ามเนื้อถ้าสูง = ไตกรองของเสียได้น้อย
GFRความสามารถในการกรองของไตถ้ายิ่งน้อย = ไตเสื่อมมาก

💡 หลายคนมี Creatinine ปกติ แต่ GFR เริ่มลด
เพราะฉะนั้น “ต้องดู GFR ควบคู่เสมอ”


🚨 ใครบ้างที่ควรตรวจค่า GFR?

  • ผู้ที่เป็น เบาหวาน ความดันสูง
  • คนที่มี ประวัติโรคไตในครอบครัว
  • ผู้ที่เคยฉี่เป็นฟอง บวมบ่อย เหนื่อยง่าย
  • อายุ 40 ปีขึ้นไป
  • ใช้ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs บ่อย
  • เคยได้รับยาหรือสารที่มีผลต่อไต (เช่น ยาเคมีบำบัด สีย้อมฉีดเข้าหลอดเลือด)

🛡 ดูแลตัวเองอย่างไรไม่ให้ GFR ลด?

  1. ควบคุมเบาหวานและความดัน อย่างจริงจัง
  2. ลดเค็ม ลดโปรตีนเกินจำเป็น
  3. งดสูบบุหรี่ และเลี่ยงแอลกอฮอล์
  4. ดื่มน้ำให้พอเหมาะ (6–8 แก้ว/วัน)
  5. กินสมุนไพรดูแลไต เช่น หญ้าหนวดแมว ใบหม่อน เห็ดหลินจือ
  6. ตรวจเลือด-ปัสสาวะประจำปี เพื่อตรวจค่า GFR, Creatinine, อัลบูมินในปัสสาวะ

👉ลดอาการบวมน้ำ ลดอาการปวดหลัง
👉ลดอาการปัสสาวะเป็นฟอง
👉ลดการ ไตเสื่อม  
👉ค่าไขมัน เบาหวานดีขึ้น
👉ขจัดสารพิษ ล้างไตให้สะอาด
👉ขับนิ่วขนาดเล็ก ปัสสาวะง่าย
👉นอนหลับสบาย
👉ลดอาการอักเสบ
👉ลดอาการ ชา ตามมือเท้า
👉ลดอาการกล้ามเนื้อกระตุก
👉อาการคลื่นไส้ อาเจียน ลดลง 
👉ลดความดันโลหิต
👉ช่วยเรื่องการขับถ่าย
👉ลดการติดเชื้อ ลดอาการคันตามผิวหนัง